Taith gerdded Rhaeadr Henrhyd a Nant Llech
Aiff y daith gerdded hon â chi i Raeadr Henrhyd, y rhaeadr uchaf yn Ne Cymru.
Edmygwch y rhaeadrau ysblennydd yn llifo’n llawn
Ar ôl i chi weld y rhaeadrau, byddwch yn cerdded lawr i ddyffryn Nant Llech gan fynd heibio safle tirlithriad a hefyd hen felin ddŵr. Mae Henrhyd ar ei orau ar ôl cawod drom! Cymerwch ofal oherwydd gall y llwybrau fod yn llithrig iawn.
Map
Dechrau:
Maes parcio’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol, cyf grid: SN853121
1
Dechreuwch eich taith o faes parcio’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol ac ewch drwy ddwy giât, gan ddilyn y llwybr troed i lawr y llethr at y fan lle mae’n ymuno gyda thrac ar y gwaelod. Trowch i’r chwith a chroeswch y bont bren, gan ddringo’r grisiau at y llwybr troed ar y top. Adeiladwyd y bont a’r grisiau yn 2001 gan ein staff a gwirfoddolwyr yn dilyn tirlithriad. Ewch yn eich blaen ar hyd y llwybr troed at y rhaeadr. Mae Rhaeadr Henrhyd yn 90 troedfedd (27,) a hon yw’r rhaeadr uchaf yn Ne Cymru. Cymerwch ofal yma oherwydd gall y dŵr sy’n tasgu o’r rhaeadr wneud y tir yn llithrig. Ar ôl aros am sbel fach i fwynhau’r rhaeadr ysblennydd, ewch yn ôl yr un ffordd dros y bont i’r gyffordd gyda’r trac.
Rhaeadr Henrhyd
Mae Rhaeadr Henrhyd yn 90 troedfedd (27m) a hon yw’r rhaeadr uchaf ym Mharc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog. Pan fydd yr afon yn llawn, mae’r diferion dŵr sy’n tasgu o’r rhaeadr yn gallu teithio dros 300 troedfedd (100m) i lawr y dyffryn.
2
Ewch yn syth yn eich blaen, gan ddilyn y llwybr troed a chadw Nant Llech ar eich llaw chwith. Coed deri mes-digoes ac choed ynn sydd i’w gweld yn bennaf yn glynu at ochrau serth y dyffryn. Ond mae yma rywogaethau eraill hefyd, fel y pisgwydd dail bach, y wernen a’r llwyfen llydanddail. Daliwch i ddilyn y llwybr troed ac ar ôl i chi groesi’r llwybr pren, fe welwch raeadr llai o faint ar eich ochr chwith.
Rhaeadrau eraill
Weithiau gellir gweld brithyll yn ceisio llamu i fyny’r rhaeadr fechan. Mae’r dyffryn yn hafan i fywyd gwyllt. Gellir clywed a gweld llawer o adar y goedwig. Cadwch lygad ar agor am fronwennod y dŵr.
3
Daliwch i ddilyn y llwybr troed nes i chi fynd drwy giât sy’n nodi diwedd tir yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol. Yna croeswch bont fechan a daliwch i ddilyn y llwybr i lawr y dyffryn. Ar ôl rhyw 15 munud, fe ddewch at safle tirlithriad mawr lle mae’r llwybr yn culhau ac yn gwau ei ffordd drwy’r malurion.
4
Daliwch i fynd ar hyd y llwybr hwn tan i chi gyrraedd safle’r hen felin ddŵr – Melin Llech. (Peidiwch â mynd i mewn i’r adeiladau. Maen nhw’n eiddo preifat). O Felin Llech, peidiwch â chroesi’r bont ar y chwith ond dilynwch y trac i fyny’r rhiw am rhyw 25 llath (23m). Yna ymunwch gyda’r llwybr troed ar eich llaw chwith. Daliwch i fynd ar hyd y llwybr at giât mochyn a ffordd fechan. Croeswch y ffordd a throwch i’r dde at giât mochyn arall ar eich llaw chwith. Dilynwch y llwybr am ddwy funud arall a daw Afon Tawe i’r golwg. Mae’r Afon Tawe yn llifo’r holl ffordd i Abertawe ac allan i Fôr Hafren. Ry’ch chi nawr wedi cyrraedd y pwynt hanner ffordd ar y daith.
Afon Tawe
Y Mynydd Du, tua’r gogledd, yw tarddiad Afon Tawe. Mae’r afon yn llifo am 30 o filltiroedd (48km) i lawr Cwm Tawe ac at yr arfordir yn Abertawe. Un o’i hisafonydd llai yw Nant Llech. Y prif isafonydd yw Afon Twrch ac Afonydd Clydach Uchaf ac Isaf.
5
Dychwelwch i’r ffordd fach drwy ddefnyddio’r llwybr ry’ch chi newydd ei ddilyn. Unwaith i chi gyrraedd y ffordd fach, gallwch un ai ddilyn y llwybr a ddaeth â chi i lawr Nant Llech a mynd yn ôl i’r maes parcio, neu ddychwelyd ar hyd y ffyrdd bach drwy Goelbren.
Diwedd:
Y Fenni, cyf grid: SO298143