Adfer yr adeiladau
Mae cyfoeth o hanes yn Fferm Southwood. Mae’r adeiladau yn dyddio o 1820 a 1850. Pan adawyd y fferm i ni yn 2003 roedd angen gwaith mawr ar y tŷ fferm a’r alldai.
Ar ôl cryn dipyn o waith caled gan ein tîm mae’r tŷ wedi cael ei adfywio’n gyfan gwbl. Mae nawr yn cael ei redeg fel llety gwely a brecwast gan ein tenantiaid. Mae’r alldai hefyd wedi gwella’u golwg, o ganlyniad i gael toeon newydd a chael eu tacluso’n sylweddol gyda chymorth ein gwirfoddolwyr cadwraeth.
Ail-godi cloddiau
Gyda nawdd ariannol o ymddiriedolaeth SITA ry’n ni wedi llwyddo codi 1.1km o gloddiau traddodiadol ar draws tri chae pori yn Southwood, ac un arall mewn cae ger maes parcio Maidenhall. Cloddiau isel o bridd gyda rheseidiau o gerrig ar y ddau wyneb yw’r rhain ac maen nhw’n gynefinoedd gwerthfawr i fywyd gwyllt.
Collwyd nifer o’r cloddiau hyn yn ystod y ganrif ddiwethaf oherwydd newidiadau amaethyddol. Ar ôl eu codi eto yn y dirwedd ry’n ni’n gobeithio gweld mwy o adar tir fferm ac ystlumod o gwmpas y lle, ac fe fydd gan ein gwartheg fwy o leoedd i lochesu rhag y gwyntoedd arfordirol main.
Pori er lles byd natur
Drwy godi rhagor o gloddiau ry’n ni wedi creu caeau llai o faint. Mae hyn wedi gwneud hi’n bosib i’n gwartheg duon Cymreig bori’r tir yn effeiithiol ac mewn ffordd sy’n dda i fywyd gwyllt.
Mae ein gwartheg duon Cymreig yn rhan bwysig o’n rhaglen bori er lles byd natur. Maen nhw’n pori’r gweundir ac yn helpu cynnal y cynefin hwnnw mewn cyflwr da.
Mwy o fynediad i’r cyhoedd
Ry’n ni’n awyddus i bobl fwynhau cymaint â phosib o stad Southwood. Felly ry’n ni wrthi’n datblygu rhwydwaith o lwybrau cerdded ar draws y tir. Mae ein ceidwaid a’n gwirfoddolwyr wedi bod yn brysur yn codi giatiau, arwyddbyst, yn ffensio ac yn codi pontydd ac mae cymal cyntaf y prosiect bellach wedi gorffen.
Beth am ddod draw i roi cynnig ar y llwybr newydd? Mae ein llwybr 2.5 milltir ‘o fôr i fôr’ yn cysylltu maes parcio Maidenhall a Pinch Hill, Niwgwl. Mae’r gwaith o agor llwybrau o gwmpas Fferm Southwood yn mynd yn ei flaen ond nid yw’n bosib i chi fynd at y tŷ fferm a pharcio yno ar hyn o bryd, ac eithrio ar ddiwrnodau agored a digwyddiadau.
