Y Brenin Charles III yn plannu glasbren ifanc yn Erddig er cof am y Frenhines Elizabeth II

Ei Fawrhydi y Brenin yn dychwelyd i Erddig

Mae ei Fawrhydi wedi ymweld ag Erddig o’r blaen - i’w agor i’r cyhoedd yn 1977 ac yna eto 25 mlynedd yn ddiweddarach yn 2002.

'Mae’n anrhydedd i groesawu Ei Fawrhydi’r Brenin yn ôl i Erddig ac i groesawu Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford', dywedodd Hilary. 'Mae ei Fawrhydi wedi bod yn cefnogi ein gwaith yn Erddig ers amser maith, yn cynnwys agor yr eiddo i’r cyhoedd yn 1977, ac ymweliad i nodi 25 mlynedd ers i’r eiddo ddod o dan ofal yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn 2002.'

'Braint o’r mwyaf yw cael Ei Fawrhydi, y Prif Weinidog ac aelodau teulu Williams gyda ni i blannu’r glasbren Derwen Pontfadog i anrhydeddu'r Frenhines. Edrychwn ymlaen at ofalu am y glasbren wrth iddo dyfu a darparu lle i bobl fyfyrio a chysylltu â natur a hanes.'

'Roedd hi’n bleser i fod yn Erddig ar gyfer plannu glasbren Derwen Pontfadog er anrhydedd i’r Frenhines,' dywedodd Mark Drakeford. 'Mae gan y goeden hanes anhygoel ar ôl cael ei himpio o Dderwen mor fawreddog a hynafol. 'Rwy’n gobeithio y bydd y goeden yn tyfu ac yn datblygu i fod yn Dderwen gadarn a fydd yn sefyll am ganrifoedd i ddod yn Erddig.'

Lle i’r gymuned

Cyn y plannu, clywodd y grŵp am waith cymunedol Erddig, sy’n canolbwyntio ar gynyddu mynediad i blant a phobl ifanc i safleoedd yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

Cafodd ei Fawrhydi a’r Prif Weinidog gyfarfod rhai o’r gwirfoddolwr ifanc sy’n cymryd rhan yn Tyfu Erddig. Mae’r prosiect yn gweithio gyda sefydliadau partner i gefnogi lles pobl trwy eu helpu i ddysgu sgiliau, i fynd allan i ganol natur ac adeiladu cysylltiadau ag eraill.

Gwnaeth Ei Fawrhydi hefyd blannu ffawydden goprog gyda rhai o’r gwirfoddolwyr ifanc fel rhan o fenter Canopi Gwyrdd y Frenhines.

'Roedd hi’n bleser i weld gwirfoddolwyr ifanc gwych yn cael eu cyflwyno i’w Fawrhydi a’r Prif Weinidog’, meddai Lhosa Daly. Mae’r gwaith y mae’r gwirfoddolwyr a staff yn ei wneud yn Erddig i gynyddu mynediad at natur, harddwch a hanes yn gwneud gwahaniaeth go iawn i les pobl. Mae’n mynd at wraidd diben elusennol yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

'Bu’r ethos hwn yn rhan o draddodiad Erddig yng Nghymuned Wrecsam ers amser maith. Yn yr 1790au, hyrwyddodd y teulu Yorke a fu’n gofalu am Erddig cyn yr Ymddiriedolaeth y gwerthoedd hyn a sicrhau bod yr ystâd ar agor er iechyd a difyrrwch pobl leol. Mae’n hyfryd i weld y traddodiad hwn yn parhau yn Erddig heddiw trwy brosiectau fel Tyfu Erddig a nifer o rai eraill.'

Afalau Erddig a Ffenestri Adfent

Yn ystod yr ymweliad, cafodd Ei Fawrhydi a’r Prif Weinidog gyfarfod â Glyn Smith, y Prif Arddwr ac edmygu’r arddangosfeydd toreithiog o afalau o gynhaeaf eleni yn y stablau. Mae Ystâd Erddig yn cynnwys perllannau helaeth o goed ffrwythau hyfforddedig ac mae’n gartref i dros 200 math o afal. Cafodd y grŵp hefyd weld y beic peni-ffardding a reidiodd Ei Fawrhydi arno yn ystod ei ymweliad cyntaf ag Erddig yn 1977.

Mis Rhagfyr yma mae tu allan y tŷ yn Erddig wedi’i drawsnewid yn galendr Adfent anferth gyda ffenestr Adfent newydd yn disgleirio yn y plasty bob dydd. Ar ddiwrnod ymweliad y Brenin, cafodd ffenestr Adfent rhif 9 ei hagor, gan ddatgelu llun o goeden Nadolig wedi’i thynnu gan Noah sy’n 7 oed ac sy’n byw yn lleol.

Cyflwynwyd i’r brenin hefyd fesen wedi’i cherfio gan un o’r gwirfoddolwyr o un o goed derw Erddig a detholiad o afalau o’r perllannau.