Skip to content

Adfer cynefin ym Maes Awyr Tyddewi

Golwg graff ar flodau pinc planhigyn grug yn erbyn awyr las lachar
Grug yw un o’r planhigion allweddol sy’n ffynnu ar rostir | © National Trust Images/Nick Upton

Gwta filltir o Arfordir Solfach fe welwch Faes Awyr Tyddewi, hen ganolfan filwrol wedi’i ffinio â thir comin sy’n berchen i’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol sydd bellach yn Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig.

Beth yw’r maes awyr?

Roedd y maes awyr ar waith o 1943 i 1960 ac yn cynnwys tair rhedfa, tŵr rheoli a thri awyrendy haearn bwrw. Dim ond adar sy’n hedfan yma bellach, ond pan ryddhawyd y tir o berchnogaeth filwrol, gwelwyd cyfle i adfer rhywfaint ohono i’w gynefin rhostir brodorol.

Gweithio mewn partneriaeth

Er mwyn gwneud hyn, gweithiodd yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn agos gydag Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro a Chyngor Cefn Gwlad Cymru i gynnal prosiect tirlunio mawr.

Beth ddigwyddodd fel rhan o’r adferiad?

Gan ddefnyddio tywarch a gyflenwyd o dir comin y maes awyr, fe ail-greodd Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro ardal o rostir gwlyb a ddinistriwyd pan sefydlwyd y maes awyr yn ystod yr Ail Ryfel Byd.

Fe’i cydnabyddir fel SoDdGA erbyn hyn, gyda’r rhostir a’r gwlyptir o bwys cenedlaethol. Mae’r ardal hefyd yn chwarae rhan weithredol yng nghynllun Cig Eidion Rhostir Sir Benfro.

5 peth nad oeddech o bosib yn eu gwybod am Faes Awyr Tyddewi

  • Roedd Tyddewi yn un o wyth maes awyr a adeiladwyd yn Sir Benfro rhwng 1939 a 1945

  • Gallwch weld sylfeini’r cyn-faes awyr milwrol o hyd ar dir comin Waun Fachelich

  • Roedd y rhan fwyaf o’r maes awyr yn segur erbyn y 1990au cyn iddo gael ei droi’n dir amaeth a’i adfer yn rhannol i rostir

  • Cynhaliodd y safle Eisteddfod Genedlaethol Cymru yn 2002, digwyddiad diwylliannol mawr ar gyfer yr ardal

  • Mae llwybrau cerdded a beicio yn cris-croesi’r hen faes awyr bellach, er eich mwynhad

Golygfa arfordirol yn edrych tua’r de-orllewin tuag at Fae San Ffraid dros benrhyn cribog Dinas Fawr. Mae Ynys Sgomer i’w gweld yn y môr yn y pellter.

Gwneud rhodd

Mae pawb angen natur, nawr yn fwy nag erioed. Rhowch heddiw ac fe allech helpu pobl a natur i ffynnu yn y lleoedd dan ein gofal.

Pethau eraill o ddiddordeb i chi

Rhes odynau calch cerrig wrth ochr Arfordir Solva, Penfro, Cymru
Erthygl
Erthygl

Hanes Arfordir Solfach 

Mae arfordir Solfach yn gyfoeth o hanes cudd, sy’n aros i chi ei ddarganfod. Darganfyddwch gaerau Oes Haearn, odynau calch a hen felinau ar eich ymweliad.

Clustog Fair yn blodeuo ar ben clogwyn wrth iddi fachlud yn Pentire
Erthygl
Erthygl

Ymwelwch â Phenrhyn Dewi 

Darganfyddwch fflora a ffawna Penrhyn Dewi. Cadwch olwg am blanhigion arfordirol, campau’r cudyllod a’r mulfrain llwyd fry uwchben, neu glochdar y cerrig yn clwydo ar lwyni eithin.

Golygfa o Fae San Ffraid ar draws harbwr Porth Clais yn Sir Benfro
Erthygl
Erthygl

Ymwelwch â harbwr Porthclais 

Datgelwch dreftadaeth ddiwydiannol yr harbwr bach prydferth, rhyfeddwch at y golygfeydd glan môr a mwynhewch weithgareddau awyr agored ar dir sych ac ar y dŵr.