Prosiect

Gwely Swyddogol Erddig

Gwely dwbl gyda chanopi wedi ei orchuddio â ffabrig addurnedig gyda dodrefn o’i gwmpas tu mewn i’r Ystafell Wely Swyddogol yn Erddig, Clwyd, sydd â phapur wal gwyrdd â phatrwm blodeuog. — Ystafell Wely Swyddogol yn Erddig | © National Trust Images/Andreas von Einsiedel

Ers talwm, câi Gwely Swyddogol Tsieineaidd Erddig ei gadw ar gyfer gwesteion mwyaf breintiedig y cartref. Mae prosiect adfer a chadwraeth Erddig yn cynnig cyfle prin i ymwelwyr weld manylion cywrain y gwely – yr unig bobl a arferai weld y manylion hyn o’r blaen oedd y rhai a oedd yn ddigon lwcus i gysgu yn y gwely.

Beth yw prosiect Gwely Swyddogol Erddig?

Ar ben y grisiau sy’n edrych dros yr ystad fe ddewch o hyd i Ystafell Wely Swyddogol Erddig, sef ystafell a gâi ei neilltuo ers talwm ar gyfer gwesteion mwyaf nodedig y cartref.

Mae’r ystafell wely wedi’i haddurno â phapur wal Tsieineaidd a baentiwyd â llaw ac mae’n cynnwys math prin o wely a elwir yn wely ‘lit a duchesse’ neu’n wely gortho ‘angel’ sy’n dyddio i’r flwyddyn 1723.

Arferai tecstilau sidan Tsieineaidd brodiog hongian ar y gwely; gorchudd gwely a falansiau, gordo â falansiau a llenni, y cwbl wedi’u gwneud o sidan gwyn ac wedi’u brodio â ffigyrau Tsieineaidd, pagodâu, adar a blodau.

Ond erbyn 1968, roedd y gwely mewn cyflwr gwael iawn ar ôl degawdau o ymsuddiant a barodd i ddŵr fynd i mewn i’r ystafell ac ar y gwely. Achubwyd y gwely gan Amgueddfa Fictoria ac Albert, Llundain rhag cael ei ddifetha’n llwyr. Ers i’r gwely gael ei ddychwelyd i Erddig ym 1977, ni chyffyrddwyd o gwbl ag ef ac eithrio un ymyriad bach ym 1995.

Yn anffodus, fe wnaeth adroddiadau mwy diweddar dynnu sylw at gyflwr gwael y gwely ar ôl i’r driniaeth a roddwyd ym 1968 fethu â gweithio. O ganlyniad, yn 2019 rhoddodd tîm yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol brosiect cadwraeth chwe blynedd ar waith i adfer y gwely. Yn garedig ddigon, ariannwyd y gwaith hwn gan Sefydliad Wolfson.

Llenni Gwely Swyddogol Erddig | © Erddig

Caiff y llenni sidan Tsieineaidd eu harddangos erbyn hyn

Roedd y llenni sidan Tsieineaidd brodiog wedi dechrau rhwygo a rhaflo, felly treuliodd arbenigwyr tecstilau 1200 o oriau yn eu glanhau a’u trwsio. Cafwyd gwared â hen waith trwsio a oedd wedi gweld ei ddyddiau gwell a gosodwyd brodwaith a darnau sidan rhydd yn ôl yn eu lle yn ddiogel.

Ers mwy na 300 mlynedd, dim ond trwy sgrin wydr y bu modd gweld y llenni yn yr Ystafell Wely Swyddogol. Ond yn awr, gwahoddir ymwelwyr i fynd i weld manylion cywrain y llenni sidan brodiog Tsieineaidd hyn a gaiff eu harddangos yn yr Ystafell Brintiadau.

Gan mai pobl sydd wrth galon a chraidd yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, roedd Erddig yn awyddus i sicrhau bod modd i ymwelwyr allu dilyn hynt y gwely wrth i’r prosiect fynd yn ei flaen.

Yn ôl Susanne Gronnow, Curadur Eiddo Erddig, “Gwelais y gwely am y tro cyntaf fwy nag 20 mlynedd yn ôl. Ond gan ei fod mor frau, dyma’r unig wrthrych yn Neuadd Erddig y mae arbenigwyr allanol wastad wedi gofalu amdano. Felly, hyd nes i’r llenni gael eu harddangos, doeddwn i hyd yn oed erioed wedi gweld y manylion yn ddigon agos i werthfawrogi eu harddwch.

Rydw i’n annog ein hymwelwyr i dreulio amser yn sylwi ar y manylion, yn cynnwys y peunod – dim ond o ochr isaf y canopi y gellid eu gweld o’r blaen ac roeddynt fel pe baent yn hofran uwchben y sawl a oedd yn cysgu.”

Cynlluniwch eich ymweliad nesaf er mwyn gweld yr arddangosfa drosoch eich hun.

Timeline of the project

2017

Treialon y driniaeth cadwraeth

Dechreuwyd treialon y driniaeth cadwraeth. Aethpwyd â rhannau o’r gwely i stiwdio gadwraeth er mwyn eu hasesu’n drylwyr ac ystyried y gwahanol opsiynau wrth fwrw ymlaen.