Ymweld â’r ardd yng Nghastell Powis

Spring apple blossom with a lawn and the red stone medieval Powis Castle behind, Welshpool, Wales — Spring blossom at Powis Castle | © National Trust Images/Paul Harris

Mae Cymru’n enwog am ei thirwedd a’i chestyll hynafol ond yn llai adnabyddus am ei gerddi hardd. Yn ymestyn dan y castell canoloesol mae un o’r gerddi gorau ym Mhrydain. Gyda therasau dramatig, Orendy, gardd Edwardaidd ffurfiol a gardd goediog heddychlon mae cymaint o amrywiaeth i grwydro trwyddo.

Dewch i archwilio gardd Gymreig dros y gwanwyn

Mae’r Gwanwyn yn adfywio gerddi hynod Castell Powis. Gyda thywydd cynhesach ar y gweill, ac wrth inni groesawu ein hoff fywyd gwyllt yn ôl i’r gerddi, bydd fflachiadau o liw i'w gweld ym mhob cwr a chornel.

Blodau hardd

Mae'r cennin Pedr Cymreig enwog yn blodeuo’n gynnar ac yn trawsnewid ein padog yn garped melyn rhyfeddol. Mae’r magnolia’n serennu bob blwyddyn, yn arddangos ei blodau pinc a gwyn siâp gobled. Wrth ichi fynd am dro ar hyd yr Adardy, byddwch yn sylwi ar yr wisteria yn siglo yn y gwynt, a bydd y blodau pinc sy’n gorchuddio ein coed blodau afalau hyfryd yn eich syfrdanu wrth ichi gyrraedd yr Ardd Edwardaidd Ffurfiol.

Yr Arglwyddes Violet, Iarlles Powis, oedd wedi plannu’r coed cannoedd o flynyddoedd yn ôl, yn ystod ei hymdrechion i wneud Castell Powis yn “un o’r harddaf, os nad yr harddaf yng Nghymru a Lloegr”. Mae Gardd Edwardaidd Violet, gyda lawnt croce, borderi blodeuog a choed ffrwythau sydd wedi’u tocio’n fanwl, yn parhau i fod yn un o’n hoff rannau o'r ardd hyd heddiw.

Teulu yn cerdded ar hyd llwybr a gwrychoedd hyd ei ochrau, tuag at dwnnel mewn gwrychoedd tal, yng Nghastell Powis, Cymru — Ymwelwyr yn yr ardd yn y gwanwyn yng Nghastell Powis, Cymru | © National Trust Images/John Millar

Crwydrwch y Terasau Eidalaidd yng Nghastell Powis

Islaw’r castell mae’r Terasau Eidalaidd, a gafodd eu creu o’r graig noeth sy’n cael eu hystyried yr enghraifft orau o ardd deras o’r 17eg ganrif ym Mhrydain.

O’u lleoliad uchel ar ochr y bryn gallwch fwynhau golygfeydd godidog ar draws yr ardd, y parc ceirw, ac yn y pellter mae copaon y Mynydd Hir a Bryniau Breidden.

Yr Orendy o’r 18fed ganrif

Dewch i edmygu’r borderi trawiadol sy’n llawn planhigion lluosflwydd, y cerfluniau plwm a charreg o ddawnswyr, yr Adardy a fu’n gartref i adar ysglyfaethus ar un adeg, ac Orendy gyda phorth carreg crand o’r 18fed ganrif a fu’n fynedfa i’r castell ei hun yn y gorffennol.

Yr Ardd Ffurfiol Edwardaidd

Gardd lysiau oedd yr ardal hon yn wreiddiol ond yn 1912 cafodd ei thrawsnewid yn ardd flodau ffurfiol gan Violet, Iarlles Powis.

Yma gallwch grwydro rhwng rhodfeydd o goed afalau hynafol, cysgodi o dan fwa’r winwydden, edmygu’r lliwiau tymhorol ac ymlacio wrth wrando ar sŵn y dŵr yng Ngardd y Ffownten gerllaw.

Llun o unigolyn yn eistedd ar laswellt dan goeden dal ar dir Castell Powis a’r Ardd yng Nghymru wedi ei amgylchynu gan flodau gwyn — Chwiliwch am le tawel yng Nghastell Powis yng Nghymru | © National Trust Images/Megan Taylor

Gardd y Ffownten

Yng Ngardd y Ffownten gallwch edmygu’r tocwaith ar y coed a’r gwrychoedd. Edrychwch ar eu cysgodion hir ar draws y glaswellt yng ngolau isel y prynhawn.

Chwiliwch am y giatiau haearn bwrw, rhodd gan yr Arglwyddes Violet i’w gŵr George, 4ydd Iarll Powis, sy’n arddangos arfbais fywiog y teulu Herbert o eliffant a griffwn yn cadw llygad ar yr ardd.

Gwrychoedd gwych

Mae’n amhosibl osgoi un o nodweddion enwocaf Powis, y gwrychoedd ywen 300 oed. Gallwch weld eu llwyni siâp cymylau wrth edrych i gyfeiriad y castell o bob rhan o’r ardd, bydd yr 14 o lwyni anferth a’r gwrych 30 troedfedd o uchder yn aros yn y cof am amser maith ar ôl eich ymweliad.

Cerdded yn y Gwyllt

Y Gwyllt yw enw’r bryncyn coediog gyferbyn â’r castell. Mae’r ardal hon yn fwy anffurfiol na gweddill yr ardd ac mae’n lle delfrydol i fynd am dro drwy’r coed gyda golygfeydd anhygoel.

Cerddwch wrth ymyl y coed derw mawr, rhododendron a choed egsotig. Oedwch wrth Bwll y Stabl, y Tŷ Rhew neu’r Pwll Plymio sydd wedi’i amgylchu gan redyn. Yma gallwch ddarganfod cerfluniau unigryw, ac edmygu’r olygfa o’r castell ar draws y Lawnt Fawr.