Crwydrwch y parcdir yn Nhŷ Tredegar

Teulu a’u ci yn crwydro’r ystâd yn Nhŷ Tredegar, Cymru — Teulu’n crwydro’r ystâd yn Nhŷ Tredegar, Cymru | © National Trust Images/Aled Llywelyn

Y parcdir yn ystâd Tŷ Tredegar yw’r lle perffaith i ddianc rhag prysurdeb bywyd y ddinas. Mae yna lawntiau eang, llyn troellog a choetir yn aros i chi eu darganfod. Mwynhewch unrhyw beth o bicnic, loncian neu chwarae cuddio gyda’r teulu.

Uchafbwyntiau’r Gaeaf

Daw’r gaeaf â thawelwch newydd i’r parcdir yn Nhŷ Tredegar. Newidiwch eich sgidiau arferol am fŵts gaeaf cadarn a mwynhewch grensh yr eira dan draed ar hyd y llwybr glan llyn. Mae Rhodfa’r Dderwen, sydd bellach yn foel, yn ymestyn o’r gatiau, sy’n dyddio o’r 17eg ganrif, i gyfeiriad Castell Rhiw’r Perrai, sy’n amddiffyn swyn hanesyddol y parc.

Os ydych chi’n frwd dros fywyd gwyllt, cofiwch ddod â’ch llyfrau adar a’ch binocwlars; mae llyn y gaeaf yn gartref i wyachod, elyrch, ieir dŵr a hwyaid. Cadwch olwg am elyrch, cwtieir, crehyrod a symudiadau dirgel y creaduriaid tanddwr. Mae trigolion lleol yn hoff o gadw llygad ar hynt cywion yr elyrch, sy’n ychwanegu at hud y tymor.

Ynghanol llonyddwch y gaeaf, mae’r cochwydd Sequoia’n sefyll yn dal, eu rhisgl meddal yn llawn cymeriad. Profwch hud y llwybr synhwyrau tymhorol ar lan y llyn, wrth i’r parcdir drawsnewid dros y gaeaf.

Pethau i’w gweld ar ystâd  

Rodfa’r Dderwen

‘Slawer dydd, roedd saith o rodfeydd derw yma, yn estyn allan o’r plasty fel breichiau olwyn. Mae'r un sydd ar ôl yn estyn o’r gatiau, sy’n dyddio o'r ail ganrif ar bymtheg, dros grib y bryn tuag at Gastell Rhiwperra - a oedd yn gartref haf i'r teulu Morgan ar un adeg.

Bywyd Gwyllt

Dewch â’ch llyfrau adar a’ch binocwlars; mae ein parcdir dan ei sang â bywyd gwyllt. Mae’r llyn yn un o hoff lecynnau’r wyach, yr alarch, y gwtiar a chymuned gyfan o hwyaid.

Cadwch lygad allan am elyrch, cwtieir a chrehyrod yn ein llyn, ynghyd â llwyth o greaduriaid llithrig eraill y dŵr. Mae ein trigolion lleol yn hoff iawn o wylio'r elyrch, ac maent yn cadw llygad ar hynt a helynt y cywion bach bob blwyddyn.

Mae’r parcdir yn newid yn barhaus wrth i’r tymhorau fynd a dod. Dilynwch lwybr glan y llyn a ymgollwch eich hun ym myd natur gyda’n llwybr synhwyrau tymhorol.

Secwoias cochion

Mae’r cewri cochion hyn yn atgof mawreddog o oes hudolus a fu. Cofiwch gyffwrdd â'r rhisgl; mae'r hen a’r ifanc fel ei gilydd yn dwlu ar y teimlad meddal.

Cywion elyrch ar y llyn yn Nhŷ Tredegar  | © National Trust Images/John Millar

Helpwch ni i ofalu am y parcdir

Helpwch ni i ofalu am y parcdir drwy ddilyn y rheolau syml hyn:

Peidiwch â physgota yn y llyn

Rydym yn ymrwymedig i warchod ecoleg y llyn a gofalu am yr holl fywyd gwyllt sydd wedi ymgartrefu yma. Mae abwyd pysgota a hen fachau a leiniau yn beryglus iawn i’n bywyd gwyllt.

Dim barbeciws, os gwelwch yn dda

Mae croeso i chi fwynhau picnic, ond mae barbeciws yn achosi risg tân. Gallant achosi difrod sylweddol i’r glaswelltir a’r byrddau picnic, felly peidiwch â dod â barbeciws i’n parc. Mae digon o lefydd i fwynhau picnic yn yr awyr agored. Cofiwch fynd â’ch sbwriel adref gyda chi neu ei roi yn y biniau sydd ar gael yn y parcdir.

Defnyddiwch y maes parcio

Mae digon o le parcio wrth y fynedfa i’r plasty i ymwelwyr â’r tŷ, y gerddi a’r parc. Peidiwch â pharcio yn unrhyw le arall ar y safle.

Golygfa o lan y Llyn yn Nhŷ Tredegar, Casnewydd, yn edrych drwy ddail tuag at y Tŷ Cychod. — Y llyn a’r tŷ cychod yn Nhŷ Tredegar | © National Trust Images/Andrew Butler

Ambell awgrym ar gyfer eich ymweliad i barcdir Tredegar

Cofiwch wisgo sgidiau addas ar gyfer eich anturiaethau. Boed law neu hindda, mae’n bosib y bydd rhannau o’r parc yn fwdlyd ac anwastad.

Mwynhewch lwybr y coetir, ond byddwch yn ofalus lle mae’r ddaear yn anwastad a lle mae gwreiddiau’r coed yn agored.

Helpu bywyd gwyllt i ffynnu 

Yn ystod misoedd yr haf, rydym yn helpu bwyd gwyllt i ffynnu drwy adael i’r glaswellt dyfu’n hir mewn mannau i greu cynefinoedd naturiol. Gall rhai o’n creaduriaid bach gnoi neu bigo, felly cymerwch ofal.

Cadw llygad ar blant ar ystâd

Mae pawb yn gwybod bod plant bach yn hoff o grwydro. Felly cadwch lygad ar eich plant bob amser, yn arbennig yn yr ardaloedd chwarae. Mae rhai plant yn fwy anturus nag eraill, a dim ond chi sy’n ymwybodol o allu a chyfyngiadau eich plant eich hun neu’r rhai sydd yn eich gofal. Ymgyfarwyddwch â’r ardal chwarae a chadwch lygad arnynt tra eu bod nhw’n chwarae.

Cymerwch ofal o gwmpas y dŵr 

Mae sawl corff dŵr mawr yn ein parcdir. Er eu bod nhw’n edrych yn ddeniadol, gallant fod yn beryglus, felly cymerwch ofal o gwmpas y dŵr bob amser. Ni chewch nofio yn ein llynnoedd na’n pyllau dŵr.

Tywydd garw

Gall tywydd gwael achosi i ganghennau neu falurion gwympo o goed ac adeiladau, felly talwch sylw i beth sydd uwchben a byddwch yn ymwybodol o’r risgiau pan fyddwch allan yn cerdded.

Os yw’r gwynt yn gryf neu’r tywydd yn arw, mae’n bosibl y caewn y parcdir i gadw pawb yn ddiogel. Bydd y wybodaeth hon ar arwyddion ar y safle ac ar ein gwefan a’n sianeli cyfryngau cymdeithasol.