Mae dyffrynnoedd coediog a gwyllt Ystad Colby yn cynnig llethrau tawelach ac oerach lle gellir troedio a myfyrio ar natur. Y dyffrynnoedd hyn, lle ceir coetir 79 hectar o faint sy’n cynnwys rhywogaethau brodorol, yw calon y prosiect, ac mae ganddynt rôl hollbwysig o ran cynnal systemau dŵr, dolydd a thiroedd ffermio cyfagos.
Ariennir y prosiect hwn gan gynllun y Grant Buddsoddi mewn Coetiroedd (TWIG). Mae'n cael ei ddarparu gan Gronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru.
Mae hanes y dyffrynnoedd coediog a gwyllt hyn wedi’i ymwreiddio yng ngorffennol y diwydiant glo a’r modd y câi pren ei ddefnyddio drwy’r oesoedd. Wrth i rywogaethau brodorol gael eu disodli gan goed a dyfai’n gyflym, fel conwydd, cafodd nifer o rywogaethau brodorol ein coetiroedd anhawster i oroesi.
Trwy adfer iechyd y coetiroedd hyn, bydd miloedd o blanhigion, bryoffytau, ffyngau, pryfed, adar a mamaliaid sy’n dibynnu ar goetiroedd yn dod yn rhan o rwydwaith ecolegol gweithredol.
Wrth reoli’r dyfrffyrdd, bydd y coetir yn dal ychwaneg o ddŵr, pridd a maethynnau wrth hidlo’r dŵr sy’n llifo i lawr yr afon, gan esgor ar gynefinoedd iachach ar hyd y ffordd.
Mae gwelliannau mynediad yn cael eu rhoi ar waith trwy’r coetiroedd ac rydym yn ymestyn yr ardaloedd ar gyfer mynediad, gan blannu coetiroedd newydd a diweddaru clwydi, pontydd a llwybrau troed. Rydym eisiau darparu mannau gwych gyda digonedd o fynediad i ddiwallu anghenion pawb, pa un a ydych yn cael blas ar deithiau cerdded hir neu’n hoffi dysgu a mwynhad tawel.
Dyma gyfle gwych i adfer ardal a fydd yn ffynnu yn sgil fawr ddim ymyrraeth. Mae natur yn gwybod beth i’w wneud – yr unig beth y mae ei angen yw help llaw i ddod o hyd i gydbwysedd unwaith eto.
Awst 2025
Mae contractwyr wedi dechrau paratoi’r coetiroedd ar gyfer y gaeaf trwy osod pontydd cadarn a chwlfertau i ailgyfeirio’r dŵr oddi wrth y llwybrau. Bydd y gwaith yn parhau trwy’r gaeaf, a bydd clwydi a llwybrau newydd yn cael eu gosod maes o law.
Dysgwch pryd mae Gardd Goedwig Colby ar agor, sut i gyrraedd yno, pethau i’w gweld a’u gwneud a mwy.
This project is funded by The Woodland Investment Grant (TWIG) scheme. It is being delivered by The National Lottery Heritage Fund in partnership with the Welsh Government.
From the walled garden’s humble beginnings as a kitchen garden, the woodland garden’s acres of heritage to our natural playground, there’s something for everyone.
Long before it became a garden, the Colby estate played an active part in Pembrokeshire’s coal industry. Discover more about the garden and the lives of its occupants.
Colby’s wooded valley is teeming with creatures great and small. Look out for birds, bugs, very rare bats and even the occasional otter.
We rely on volunteers to help with the many different areas of the garden we look after, which means there are plenty of interesting roles to consider.
Every 20 years a census is carried out to assess the size of the Manx shearwater colony on islands off the Pembrokeshire coast. The latest survey showed very promising results.
On the surface all may appear peaceful and tranquil, but behind the scenes we’re busy restoring these ancient woodlands.