Ymweld â fila John Nash yn Llanerchaeron

Y fila a ddyluniwyd gan John Nash yn yr 1790au yn Llanerchaeron — The villa designed by John Nash in the 1790s | © National Trust / Arnhel de Serra

Yng nghanol tlysni Dyffryn Aeron, mae fila John Nash yn gwneud y gorau o’r golygfeydd o’r dirwedd drawiadol.  Camwch drwy’r drws ac fe welwch sut mae symlrwydd yr ochr allan yn cuddio amrywiaeth o siapiau a manylion cymhleth, yn ogystal ag enghraifft brin o iard wasanaeth gyflawn, sy’n swatio yng nghefn y tŷ.

Pethau i'w gweld yn fila Llanerchaeron

Cwblhawyd plasty’r teulu yn Llanerchaeron ym 1795 yn ôl dyluniad John Nash, pensaer uchelgeisiol nad oedd wedi ennill ei blwyf eto. Mae plasty Llanerchaeron yn Fila Sioraidd o arddull Paladaidd – yr arddull a ddysgwyd i Nash yn ystod ei saith mlynedd fel disgybl gyda Robert Taylor, pensaer Paladaidd arbenigol a ddyluniodd Neuadd Tref Caerfyrddin yn yr un arddull yn ystod yr un cyfnod.

Gwneud y gorau o’r golygfeydd

Ar yr olwg gyntaf, mae’r tŷ yn un syml – bocs deulawr plaen o stwco a llechi. Ond gwnaeth Nash ei leoli’n ofalus iawn i wneud y gorau o’r golygfeydd o’r dirwedd drawiadol. Trefnodd y prif ystafelloedd o gwmpas cyntedd grisiau canolog wedi’i oleuo o uwchben.

Ystafell ffrynt gyda phiano, lle tân, gramoffon a chyrtens pinc hir yn erbyn papur wal streipiog — Y tu mewn i’r fila, Llanerchaeron | © National Trust / Heather Birnie

Dylunio mewnol o safon

Mae’r ystafelloedd yn dangos ei feistrolaeth o siapiau cymhleth a manylion clasurol cynnil. Cadwch olwg am y ffrisiau gwaith plastr yn arbennig: mae pob un yn unigryw, a phob un o’r safon uchaf.

Ardal y gweision

Mae ardal y gweision yng nghefn y tŷ yn dangos y gwahaniaeth rhwng bywyd bob dydd y teulu a’u staff dyfal. Mae lle tân Edwardaidd yn y gegin sydd yn aml wedi’i gynnau i bobi, felly cofiwch gadw golwg am bice ar y maen cartref.

Casgliad Pamela Ward

Mae dwy hen ystafell wely yn y fila yn Llanerchaeron yn gartref i gasgliad unigryw o hen eitemau a hynodion, sef Casgliad Pamela Ward. Yn eclectig ac amrywiol, mae’n drysorfa o eitemau diddorol ac, yn aml, anarferol a oedd yn berchen i ddynes a oedd yr un mor ddiddorol â’i chasgliad.

Mae’r arddangosfa ddiweddaraf, Pwyth a Gweu // Stitch and Weave, yn arddangos cymysgedd o dapestrïau, tecstilau gweëdig a brodwaith sy’n dyddio o’r 17^eg - 19^eg ganrif.

Nid yw’r mwyafrif o’r eitemau hyn wedi cael eu harddangos i’r cyhoedd o’r blaen. Cafodd bob eitem ei dethol i adlewyrchu diddordebau eang Pamela, ac maent yn cynnwys amrywiaeth o arddulliau, cyfnodau hanesyddol a thechnegau.

Un o’r eitemau hynaf a gaiff ei harddangos yw darn diddorol o’r tapestri 'Diogenes discarding his cup', o gyfres o’r enw 'The Life of Diogenes'. Meddylir ei fod wedi dod o weithdy Mortlake yn Llundain ar ddiwedd y 17eg ganrif. Mae sawl set o dapestrïau ‘Diogenes’, neu rannau ohonynt, yn goroesi yng nghasgliadau’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol, gan gynnwys yng Nghastell y Waun a Pharc Dyrham. 

Hen dapestri o rosyn coch gydag arlliwiau brown a gwyrdd yn y cefndir — Arddangosfa Decstilau Pamela Ward Llanerchaeron | © National Trust / Heather Birnie

Yr iard wasanaeth

Dyma un o’r ardaloedd mwyaf diddorol a phwysicaf yn Llanerchaeron, ac mae’n unigryw bron am oroesi yn ei ffurf wreiddiol. Cafodd ei gynllunio i fod mor effeithlon â phosib, ac mae’n adrodd hanes cudd yr holl waith sydd ei angen i redeg plasty.

Yn yr iard wasanaeth fe welwch y llaethdy, y gegin laeth, yr ystafell cawswasg a’r storfa, y popty, yr ystafell fygu, yr ystafell halltu, y bragdy a’r ystafell olchi sych.

Cadwch olwg am ein cathod preswyl sydd i’w gweld yn aml y tu allan, yn yr iard wasanaeth.