Cymru

Taith gerdded hanesyddol Castell Powis

Grwydro Powis ar y llwybr cerdded hardd hwn. Ymlwybrwch ar hyd terasau Eidalaidd, o gwmpas yr ardd ffurfiol a thrwy goetir y Gwyllt. Mae digon o fannau i chi orffwys ar hyd y ffordd, a gallwch gael diod boeth a thamaid o gacen fel gwobr ym Mwyty’r Cwrt ar y diwedd.

Eiddo ger

Powis Castle and Garden

Man cychwyn

Ciosg Gardd Castell Powis, cyfeirnod grid: SJ2152106369

Gwybodaeth am y Llwybr

Gweld y llwybr

Argraffu'r llwybr

Pa Mor Heriol*

Hygyrchedd**

Llwybr llawn

PellterMilltiroedd: 1 (km: 1.6)

Hyd 30 munud to 1 awr 15 munud

Addas i gŵn***

*Rhai grisiau a llethrau serth. Am ragor o fanylion, darllenwch yr adran Tirwedd.
**Mae nifer o setiau o risiau a llwybrau serth. Mae llwybr heb risiau ar gael. Am ragor o fanylion, darllenwch yr adran Mynediad.
***Rhaid cadw cŵn ar dennyn byr. Am ragor o fanylion, darllenwch yr adran Cyfleusterau.

Angen tocyn mynediad

Er mwyn dod i mewn i’r ardd, bydd angen i chi gasglu tocyn mynediad o’r Swyddfa Docynnau ym Mhowis.

Cyfeiriad
Castell Powis, Y Trallwng, Powys, SY21 8RF.
Cyfarwyddiadau trwy Google Maps
Ar y trên
Gadael yn y Trallwng, 1¼ milltir ar lwybr troed o Broad Street, trwy Ystâd Powis.
Ar droed
Taith 1 filltir o Park Lane, oddi ar Broad Street yn y Trallwng. Mynediad o’r Stryd Fawr (A490).
Ar fws
Gwasanaethau o Groesoswallt i’r Trallwng ac Amwythig i Lanidloes. Ar y ddau lwybr, gadewch y bws ar y Stryd Fawr, a chymryd y llwybr 1 filltir o Broad Street trwy Ystâd Powis.
Ar y ffordd
Arwyddion o’r ffordd fawr i’r Drenewydd (A483); dewch i mewn trwy’r giât gyntaf ar y dde. Parcio am ddim.
Cyfanswm y rhannau: 6
Cyfanswm y rhannau: 6
Man cychwyn
Ciosg Gardd Castell Powis, cyfeirnod grid: SJ2152106369
Rhan 1
Casglwch eich tocyn mynediad o’r swyddfa docynnau ac ewch i mewn i’r ardd. Dilynwch y llwybr, gan droi i’r chwith ar y pen. Ewch ymlaen ar y llwybr hwn ar y Teras Uchaf sy’n cynnig golygfeydd gwych ar draws yr ardd, Dyffryn Hafren a Bryn Breiddin.
Y coed yw
Mae’r twmpathau yw a’r gwrych 14 metr o uchder hwn bron yn 300 mlwydd oed, ac mae eu siâp anarferol yn adrodd hanes y newid mewn ffasiwn arddwriaethol. Yn wreiddiol roeddent wedi eu tocio yn gonau ffurfiol, ond oherwydd y ffasiwn garddio tirwedd ar ddiwedd y 18fed ganrif gadawyd iddynt dyfu’n naturiol, gan fynd yn fwy tebyg i goed. Parhaodd hyn nes i arddio ffurfiol ailgodi yn oes Fictoria pan gawsant eu tocio yn ôl eto i’w siâp, gan roi’r strwythur anarferol iddynt sydd yn dal mor drawiadol heddiw.
Rhan 2
Ar ben y teras, ewch i lawr y grisiau ar y dde i chi i Deras y Tŷ Adar. Gofalwch sylwi ar y cerfluniau o’r 18fed Ganrif o fugeiliaid yn dawnsio sy’n addurno’r balwstrad cyn mynd i lawr y grisiau nesaf i Deras yr Orendy. Ar y gwaelod, dilynwch y llwybr ar y chwith sy’n eich arwain trwy’r gwrych yw anferth.
Y ffin lysieuol 'oer' ar Deras yr Orendy yng Nghastell Powis, Cymru | © National Trust Images/Mark Bolton
Rhan 3
Daliwch i fynd ar hyd y llwybr sy’n mynd ar i lawr rhwng dau wrych yw. Ar y gwaelod, trowch i’r chwith i’r Ardd Ffurfiol. Dilynwch y llwybr yn syth ymlaen, yna trowch i’r dde ar ben draw’r llwybr. Bydd hyn yn eich arwain heibio ein cartref gwyliau Y Bwthyn, adeilad du a gwyn ffrâm bren oedd yn gartref i arddwyr Powis yn y cyfnod Edwardaidd. Daliwch i fynd ar hyd y llwybr gan edmygu’r coed afalau 100 mlwydd oed wrth i chi fynd heibio iddyn nhw. Trowch i’r dde ac yna i’r dde eto i gwblhau eich taith o gwmpas yr ardd ffurfiol.
Yr ardd ffurfiol
Arferai’r ardal hon fod yn ardd cegin, ond pan syrthiodd nifer o goed llwyfen tal oedd yn ffurfio pedwerydd ‘mur’ o gwmpas yr ardd yn gynnar yn yr 1900au, adnewyddodd yr Arglwyddes Violet (1865–1929), gwraig 4ydd Iarll Powis, oedd yn arddwraig frwd, yr ardal. Am ei bod yn poeni am yr olygfa annymunol o’r Castell symudodd y tai gwydr, gan eu cyfnewid am yr ardd nodweddiadol Edwardaidd hon, yn cynnwys mannau gwastad agored o fewn waliau a gwrychoedd. Hi blannodd y coed ffrwythau cain sy’n dal i sefyll heddiw hefyd.
Rhan 4
Wrth i chi adael yr ardd ffurfiol, trowch i’r chwith i ddilyn y llwybr syth rhwng dau wrych pren bocs tal. Ar y pen, trowch i’r dde ac yna i’r chwith yn union wedyn. Ar y dde fe welwch risiau bas fydd yn eich arwain i’r Gwyllt, coetir ffurfiol Powis. Ewch ymlaen ar hyd y llwybr hwn, gan aros yn y llannerch ar y dde i edmygu’r olygfa hardd o’r castell, terasau a’r Lawnt Fawr.
Y Lawnt Fawr
Yn gynnar yn y 18fed ganrif gwnaeth Adrian Duval, garddwr o Ffrainc, ei farc ar Bowis trwy lunio gardd ddŵr neu Dir Pleser ar y tir gwastad wrth droed y terasau. Roedd yr ardd ddŵr yn gorchuddio cymaint o dir â’r castell a’r terasau gyda’i gilydd ac mae’n rhaid ei bod yn olygfa drawiadol iawn. Yn anffodus, mae ffasiwn yn newid ac erbyn 1809 roedd yr ardd ddŵr wedi cael ei chlirio a lawnt syml yn ei lle, a byddai’r ceirw yn pori hyd droed y terasau.
Rhan 5
Daliwch i fynd hyd y llwybr, gan droi i’r dde yn y fforch. Dilynwch y llwybr hwn trwy goetir y Gwyllt, gan sylwi ar y golygfeydd o’r castell wrth fynd.
Rhan 6
Wrth i chi gyrraedd Pwll y Stabl, ewch ymlaen gan gadw’r pwll ar y chwith i chi. Pan gyrhaeddwch chi’r groesffordd, cymrwch y llwybr mwyaf serth a fydd yn eich arwain yn ôl at y fynedfa i’r ardd. Ar ôl eich taith, mae croeso i chi wobrwyo chi eich hun gyda bwyd poeth a diod o Fwyty’r Cwrt.
Man gorffen
Ciosg Gardd Castell Powis, cyfeirnod grid: SJ2152106369
Map llwybr
Taith y gaeaf yng Nghastell Powis | © National Trust/Robert Polley
Dyna ni, da iawn chi
Rhannwch eich profiad

Lle

Castell a Gardd Powis

Darganfyddwch ardd restredig Gradd I a chastell canoloesol gyda chasgliad eang o arteffactau De Asiaidd yng Nghastell a Gardd Powis yng Nghanolbarth Cymru.

Wyneb Castell Powis yn dangos dilyniant y terasau oddi tano gyda’r yw anferth yng Nghastell Powis, Cymru.

Llwybr

Taith hydref Castell Powis

Wrth i’r aer oeri, daw’r ardd, y coetir a’r terasau yng Nghastell Powis yn fyw o liwiau’r hydref. Mwynhewch y dail yn crensian ac aroglau’r coed afalau ar y daith gerdded hawdd hon.