Tad a’i fab yn pwyso ar barapet pont garreg yn y parc yn Erddig, Wrecsam, Cymru — Ar y bont yn y parc yn Erddig, Wrecsam, Cymru | © National Trust Images/Natalie Overthrow

Wales

Taith glan yr afon Erddig

Mwynhewch daith gerdded gylchol fer sy’n eich arwain o gwmpas y llwybr wedi ei farcio’n wyrdd ar yr ystâd 1,200 erw gyda chasgliad o nodweddion naturiol ac archeolegol. Edmygwch nodwedd ddŵr Cwpan a Soser enwog Erddig o’r 18fed ganrif, a ddyluniwyd gan William Emes, a dilynwch Afon Clywedog ar hyd troed Clawdd Wat a Choed y Llys i bentref hanesyddol Felin Puleston.

Gweld neu lawrlwytho fersiwn o'r llwybr hwn sy'n hawdd ei argraffu

Cyfanswm y camau: 11

Man cychwyn

Maes parcio Erddig, cyfeirnod grid: SJ326481

Cam 1

Cychwynnwch wrth y colomendy ac anelu i lawr prif ffordd Erddig, heibio’r ardal ‘Dim Parcio’ a thorri trwy’r coetir bach heibio ystafell de’r Coetsmon.

Y colomendy crwn, o frics o’r 18fed ganrif yn Erddig, Cymru, gyda’i do pigfain o deils. Yn y cefndir mae haul isel yn disgleirio trwy ganghennau coeden — Ewch heibio’r colomendy o’r 18fed ganrif | © National Trust/Vicki Coombe

Cam 2

Ewch heibio’r giatiau gwyn ar y dde i chi ac anelu i lawr y bryn tarmac serth o gwmpas wyneb gorllewinol y tŷ.

Cam 3

Ewch trwy’r giât mochyn bren ac, os hoffech chi weld y nodwedd ddŵr unigryw o’r 18fed ganrif, a elwir yn Gwpan a Soser, cerddwch dros y bont bren ar y chwith i chi.

Ymwelwch â’r Gwpan a’r Soser

Dyluniwyd y nodwedd ddŵr gron hon gan William Emes yn yr 1770au, ynghyd â nifer o nodweddion eraill ar yr ystâd. Mae’r pistyll yn disgyn tua 10 troedfedd ac fe’i dyluniwyd i ostwng y Nant Ddu’n gyflym i atal erydiad. Mae hefyd bwmp gwasgu hydrolig o ddiwedd y 18fed ganrif, oedd yn arfer pwmpio 10,000 galwyn o ddŵr 90 troedfedd ar i fyny i gyflenwi’r gerddi a’r rhaeadrau. Gelwid sŵn curo’r pwmp gwasgu yn ‘galon Erddig’. Rhoddwyd ei henw i’r Nant Ddu am ei bod yn llifo o byllau glo Bersham, ychydig filltiroedd i ffwrdd.

Cam 4

Dilynwch eich camau yn ôl i’r llwybr carreg, gan ddal i fynd dros bont garreg ac ymlaen trwy’r parcdir.

Cam 5

Dilynwch y llwybr, sy’n crymanu tua’r dde a dros ail bont garreg sydd wedyn yn gwyro tua’r chwith ar draws yr ardal o laswellt at giât mochyn arall i Goed y Llys. Dyma’r fan lle mae Nant Ddu yn cyrraedd Afon Clywedog.

Cam 6

Ewch ymlaen trwy’r coetir, sy’n rhedeg yn gyfochrog ag Afon Clywedog.

Clawdd Wat

Ar y dde i chi yng Nghoed y Llys, mae clawdd serth sy’n rhedeg trwy’r coetir. Ar ben y clawdd hwn mae rhan fawr o Glawdd Wat. Wedi ei adeiladu yn yr 8fed ganrif, mae’n hŷn na’i gefnder mwy, Clawdd Offa, ac mae’n waith pridd amddiffynnol llinellol 40 milltir o hyd ar ffurf clawdd gyda ffos ar yr ochr orllewinol, yn ymestyn o arfordir Sir y Fflint i fan i’r de o Groesoswallt. Mae 2 filltir o Glawdd Wat ar ystâd Erddig.

Cam 7

Yn ystod y gwanwyn, mae gan Goed y Llys ar y dde i chi gasgliad rhyfeddol o glychau’r gog (Hyacinthoides non-scripta), yn ogystal â bod yn gynefin da i adar a mamaliaid bach.

Cam 8

Daliwch i fynd ar hyd y llwybr cul trwy’r coetir nes y byddwch yn cyrraedd Ystâd Ddiwydiannol Felin a dilyn y llwybr o amgylch i’r chwith.

Cam 9

Ewch trwy’r giât mochyn a dros y bont ar y chwith i faes parcio Felin Puleston.

Cam 10

Wrth y bwthyn trowch i’r chwith a thrwy’r giât mochyn, gan fynd ymlaen ar hyd y llwybr carreg i ddilyn cwrs Afon Clywedog.

Cam 11

Ewch ymlaen trwy ddwy giât mochyn arall ac ail-ymuno â’r llwybr gwreiddiol ger y bont garreg.

Man gorffen

Maes parcio Erddig, cyfeirnod grid: SJ326481

Map llwybr

Map taith glan yr afon Erddig | © National Trust

Lle

Erddig

Explore a much-loved home, garden and estate filled with the stories of a family and their servants | Archwiliwch gartref, gardd ac ystâd sy'n llawn straeon am deulu a'u gweision

Llwybr

Taith Coed Mawr Erddig

Mwynhewch daith hamddenol o gwmpas parcdir Erddig ar y daith gylchol hon. Crwydrwch trwy goetir ac archwilio adfeilion hynafol castell tomen a beili Normanaidd wrth i chi ymuno â llwybr hanesyddol a llawn cyfrinachau Clawdd Wat.

Cŵn yn cael eu harwain am dro ger Colomendy Erddig

Llwybr

Taith Dôl Ffrengig Erddig trwy barc pleser Emes

Mwynhewch daith gydag arwyddion trwy ystâd 1,200 erw Erddig yn Wrecsam, sy’n eich arwain heibio’r nodwedd dŵr Cwpan a Soser enwog.

Grisiau yn y coetir yn Erddig, Cymru, wedi eu gorchuddio â charped hydrefol o ddail coch

Llwybr

Taith gerdded Bryn-y-Cabanau a Choed Lewis Erddig

Mwynhewch ben dwyreiniol ystâd 1,200 erw Erddig yn Wrecsam ar lwybr ag arwyddion trwy ddau goetir.

Wrexham, LL13 0YT

01978355314

erddig@nationaltrust.org.uk

Rydym wedi ymrwymo i bartneriaeth â Cotswold Outdoor i helpu pawb i wneud y gorau o'u hamser yn yr awyr agored yn y llefydd rydym yn gofalu amdanynt.

Ymweld â'r wefan

Dwy ferch yn cerdded ar lwybr trwy'r goedwig yn Stad Southwood, Sir Benfro yng Nghymru

Cerdded yng Nghymru

Darganfyddwch dirweddau agored ysgubol, llwybrau arfordirol mwy hamddenol neu heiciau egnïol heriol. Rydym wedi creu rhestr o rai o’r llefydd gorau i gerdded yng Nghymru.

Erthygl

Crwydro parcdir Erddig

Dysgwch beth yw’r prif bethau i’w gweld a’u gwneud wrth ymweld â’r parcdir. O afonydd troellog a nodwedd ddŵr o’r 18fed ganrif i’r llethr dramatig yn arwain at Glawdd Wat.

Erthygl

Gweithgareddau yn yr awyr agored yn Erddig

Gweithgareddau awyr agored am ddim i’ch helpu i wneud y mwyaf o’r ardd a’r parcdir, o gerdded Nordig i parkrun wythnosol.

Erthygl

Bwyta a siopa yn Erddig

Edrychwch ar y mannau i fwyta a siopa yn Erddig. Mae’r rhan fwyaf yn ein hadeiladau hanesyddol ac mae pob pryniant yn ein helpu i ofalu am Erddig i genedlaethau’r dyfodol ei fwynhau.