Taith chwedlonol Dinas Emrys

Cymru

Mwynhewch daith gerdded ddymunol heibio rhaeadrau a thrwy goetir derw hardd i gyrraedd copa’r bryn chwedlonol yma, lle bu Myrddin yn troedio unwaith a lle mae draig yn dal i gysgu. Ar y copa fe welwch adfeilion tŵr sgwâr a muriau amddiffynnol yn perthyn i hen dywysogion Gwynedd.

Eiddo ger

Craflwyn and Beddgelert

Man cychwyn

Maes parcio’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Craflwyn, cyfeirnod grid: SH600489

Gwybodaeth am y Llwybr

Gweld y llwybr

Argraffu'r llwybr

Pa Mor Heriol*

Hygyrchedd**

Llwybr llawn

PellterMilltiroedd: 2.2 (km: 3.52)

Hyd1 awr 30 munud to 2 awr 30 munud

Addas i gŵn***

*Taith rwydd ar i fyny yn bennaf gyda darn serth a chreigiog at y diwedd. Am ragor o fanylion, edrychwch ar yr adran Tirwedd.
**Arwyneb anwastad, grisiau a chamfeydd ar hyd y llwybr. Am ragor o wybodaeth, edrychwch ar yr adran Mynediad.
***Croeso i gŵn ar dennyn. Am ragor o fanylion, edrychwch ar yr adran Cyfleusterau.

Cyfeiriad
Craflwyn, Beddgelert, Gwynedd, LL55 4NG.
Cyfarwyddiadau trwy Google Maps
Ar y trên
Gorsafoedd y brif reilffordd ym Mhorthmadog 10 milltir, Betws-y-coed 17 milltir a Bangor 20 Milltir. Gorsafoedd Rheilffordd Ucheldir Cymru ym Meddgelert, Rhyd Ddu 4 milltir a Chaernarfon 13 milltir.
Ar fws
Gwasanaeth bws Sherpa ar gyfer yr Wyddfa
Edrychwch ar wefan Cyngor Gwynedd
Gwasanaeth bws cyson i Feddgelert.
Edrychwch ar wefan Traveline Cymru
Beicio
Mae Llwybr Beicio 8 yn yr ardal, ond nid yw’n arwain i Graflwyn na Beddgelert yn uniongyrchol, felly dilynwch y llwybrau ar y ffordd (a all fod yn brysur ar adegau).
Ar y ffordd
O Fetws-y-coed: cymrwch yr A5 tuag at Gapel Curig. Yng Nghapel Curig, trowch i’r chwith i’r A4086 (tuag at Feddgelert) a dal i fynd ar y ffordd hon. Wrth Westy Penygwryd, mae’r ffordd yn cadw i’r chwith i’r A498, daliwch i fynd ar y ffordd hon i lawr i Nant Gwynant. Mae maes parcio Craflwyn ar yr ochr dde cyn Beddgelert.
O Flaenau Ffestiniog dilynwch yr arwyddion i Benrhyndeudraeth. Ym Mhenrhyndeudraeth, trowch i’r dde i’r A4085 (tuag at Feddgelert). Yn y gyffordd T, trowch i’r dde ar yr A498 a dilyn y ffordd trwy Feddgelert, bydd maes parcio Craflwyn ar yr ochr chwith. Bydd y ffordd hon yn mynd â chi i Feddgelert. Mae Craflwyn tua 1 filltir tu allan i Feddgelert.
O Gaernarfon dilynwch yr A4085 tuag at Feddgelert.
Cyfanswm y rhannau: 6
Cyfanswm y rhannau: 6
Man cychwyn
Maes parcio’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Craflwyn, cyfeirnod grid: SH600489
Rhan 1
Cychwynnwch eich taith yng nghanolfan Tywysogion Gwynedd yng Nghraflwyn.
Tywysogion Gwynedd
Camwch yn ôl mewn amser a darganfod rhagor am dirwedd ddramatig, hanesyddol Cymru a dysgu am hanes llinach fwyaf llwyddiannus Cymru yn y canol oesoedd, tywysogion Gwynedd. Roedd yr arweinwyr rhyfeddol yma yn rhyfelwyr nerthol, yn wleidyddion craff ac yn noddwyr hael i lenyddiaeth a phensaernïaeth. Mae eu bywydau a’u cyfnod, dros 900 mlynedd, wedi siapio’r wlad yr ydym ni’n ei hadnabod heddiw a gadael eu marc parhaol ar y dirwedd fodern.
Rhan 2
O’r maes parcio dilynwch y llwybr sy’n arwain i fyny trwy’r coetir. Wrth i’r llwybr wastatau bydd yn fforchio, dilynwch y llwybr i’r dde a mynd ymlaen nes gwelwch chi fainc draig. Arhoswch am eiliad yma cyn mynd ymlaen ar hyd y llwybr ac i fyny grisiau i’r dde o raeadr fechan.
Llwybr at Ddinas Emrys, Cymru | © National Trust Images/Gwenno Parry
Rhan 3
Daliwch i fynd ar eich taith nes cyrhaeddwch chi gyffordd sy’n cynnig tair ffordd mewn ardal agored. Dilynwch y llwybr sy’n mynd yn syth ymlaen, i fyny tuag at y coetir, ac ar ôl 100m cadwch i’r dde yn y fforch. Ewch ymlaen ar hyd y llwybr dros bont bren fechan nes cyrhaeddwch chi raeadr hardd.
Rhan 4
Ewch ymlaen nes byddwch chi’n cyrraedd fforch arall yn y llwybr a chadw i’r dde. Byddwch yn cyrraedd camfa yn y wal ar y dde yn fuan iawn. Ewch ymlaen dros y gamfa i’r coed.
Rhan 5
Daliwch i fynd trwy’r coed. Dilynwch y llwybr igam-ogam i fyny’r graig tuag at Ddinas Emrys.
Cerddwyr yn anelu am Ddinas Emrys, Cymru | © National Trust Images/Annapurna Mellor
Rhan 6
Rydych bron â chyrraedd. Ychydig gamau eto a byddwch yn cyrraedd copa Dinas Emrys. Mae’r ddringfa olaf yn serth a chreigiog. Pan fyddwch yn barod i ddychwelyd, dilynwch yr un llwybr yn ôl i’r maes parcio.
Gwyliwch y dreigiau
Yn ôl y chwedl roedd y Brenin Gwrtheyrn am adeiladu castell ar gopa Dinas Emrys, ond byddai’r muriau’n dymchwel bob nos. Honnodd Myrddin (y dewin) bod dwy ddraig yn ymladd dan y bryn ac mai dyna oedd yn gwneud i’r muriau ddymchwel. Felly tyllodd Gwrtheyrn a’i ddynion i’r mynydd a rhyddhau dwy ddraig. Ymladdodd y ddraig wen a’r ddraig goch, yn y diwedd ffodd y ddraig wen a dychwelodd y ddraig goch i’w gwâl. Adeiladwyd castell Gwrtheyrn a’i alw yn Ddinas Emrys i anrhydeddu Myrddin Emrys, ac mae’r ddraig goch yn enwog byth ers hynny.
Man gorffen
Maes parcio’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Craflwyn, cyfeirnod grid: SH600489
Map llwybr
Taith chwedlonol Dinas Emrys, Cymru | © Crown copyright and database rights 2013 Ordnance Survey
Dyna ni, da iawn chi
Rhannwch eich profiad

Taith bedd Gelert

Bydd y daith yn eich arwain o ganol y pentref, ar hyd glan Afon Glaslyn at safle bedd Gelert. Byddwch hefyd yn dod i ddeall chwedl Gelert a’r Tywysog Llywelyn a roddodd enw i’r pentref.

Llwybr cerdded wrth ochr afon ym Meddgelert, Eryri, Cymru

Taith Aberglaslyn, Bryn Du a Beddgelert

Taith gylchol trwy goetir hynafol, ar draws golygfeydd mynyddig sydd hefyd yn mynd heibio bedd Gelert ym Meddgelert a Bwlch Aberglaslyn.

A river fast-flowing over rocks, flanked by a wooden walkway on the left and autumnal trees on the right

Taith gylchol Craflwyn, Hafod y Llan a Llyn Dinas

Archwiliwch y gweundir a’r ffridd wyllt ac unig dan yr Aran, llethrau isaf copa uchaf Cymru, yr Wyddfa, rhaeadrau rhyfeddol Afon Cwm Llan a’r Llyn Dinas trawiadol ar y daith gylchol hon.