Taith Dinas Oleu, Abermaw
Aiff y daith gylchol hon â chi o ganol tref Abermaw trwy strydoedd serth troellog yr hen dref ac i ben y bryn eithinog a elwir yn Ddinas Oleu. Wrth i chi ddringo datgelir golygfeydd dramatig o aber Afon Mawddach a Bae Ceredigion – yn ymestyn tuag at Benrhyn Llŷn. Mae’r daith yn llawn hanes, gan gynnwys y darn cyntaf o dir a roddwyd i’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn 1895.
Eiddo ger
South SnowdoniaMan cychwyn
Gorsaf drên Abermaw, LL42 1LSGwybodaeth am y Llwybr
Cyfanswm y rhannau: 8
Cyfanswm y rhannau: 8
Man cychwyn
Gorsaf drên Abermaw, LL42 1LS
Rhan 1
Ewch ar hyd Ffordd yr Orsaf gyferbyn â mynedfa’r orsaf i Sgwâr Talbot.
Rhan 2
Trowch i’r dde i lawr y brif stryd ac ar ôl rhyw 100 llath fe welwch arwydd brown yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol ar y dde yn dangos y ffordd i fyny at Ddinas Oleu. Croeswch y ffordd a throi i fyny stryd gul (Ffordd Dinas Oleu). Cerddwch i fyny’r rhiw, gan gadw i’r dde ar y troad cyntaf, gan ddilyn y saethau bach gan yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol wrth bob cyffordd nes y cyrhaeddwch chi olygfan yn edrych dros y dref.
Rhan 3
Dilynwch y llwybr serth heibio arwydd yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol. Ewch yn syth i fyny’r rhiw, gan anwybyddu’r llwybr i’r dde wrth y fforch gyntaf. Mae’r llwybr yn culhau ac mae disgyniad serth i’r chwith, felly byddwch yn ofalus. Ychydig yn nes ymlaen byddwch yn cyrraedd ‘y lolfa awyr agored’ sydd wedi ei chloddio i’r graig ar y dde i chi.
Rhan 4
Ewch ymlaen ar i fyny gan ddilyn y llwybr igam-ogam a chymryd y fforch i’r chwith lle mae’r llwybr yn rhannu nesaf. Ar ôl ychydig byddwch yn dod at risiau sy’n mynd yn serth ar i lawr am ychydig ac yna mae’r llwybr yn rhannu eto dan goed. Cymrwch y troad tynn i’r dde a dilyn y llwybr serth i fyny’r bryn eto nes dewch chi at faen coffa canmlwyddiant yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol ar y copa.
Rhan 5
O’r maen coffa ewch ymlaen ar hyd y llwybr y daethoch i fyny arno. Bydd y llwybr yn gwastatau i gychwyn ac yna’n mynd i lawr yn serth. Cadwch i’r chwith yn y fforch, gan ddal i fynd ar i lawr nes y dewch chi at risiau, ar y gwaelod trowch i’r chwith trwy’r giât. Ewch ymlaen am ryw 100 llath gan ddilyn wal ar y dde nes y dewch chi at giât gyda’r arwydd ‘Bedd y Ffrancwr yn Unig’. Ewch trwy’r giât a dilyn y llwybr am ychydig, gan fynd trwy giât arall nes y gwelwch chi’r bedd yn union o’ch blaen.
Rhan 6
Ewch yn ôl at y giât gyntaf y daethoch trwyddi a’r tro hwn dilynwch y llwybr ar i lawr, yn serth, nes y cyrhaeddwch chi’r olygfan gyntaf y daethoch ati (Gweler Cam 2 uchod). Yn awr dilynwch y lôn i’r chwith o’r llwybr y gwnaethoch ei ddringo. Bydd hwn yn eich arwain heibio Ty’n Ffynnon lle bu Fanny Talbot yn byw hyd ei marwolaeth yn 1917. Sylwer ar y plac coffa llechen yn y wal heibio ei thŷ.
Rhan 7
Yn awr fe welwch nifer o lwybrau a lonydd cul, serth yn mynd i lawr trwy fythynnod blith draphlith hen dref Abermaw. Gallwch ddilyn nifer o lwybrau ond os daliwch chi i gadw i’r chwith byddwch yn mynd heibio’r amlycaf o fythynnod Ruskin.
Rhan 8
Daliwch i fynd i lawr trwy’r llwybrau cul nes cyrhaeddwch chi’r Ffordd Fawr trwy’r dref. Trowch i’r dde ar hyd y stryd a cherdded yn ôl i Sgwâr Talbot a’r fynedfa i’r orsaf lle cychwynnodd y daith.
Man gorffen
Gorsaf drên Abermaw, LL42 1LS
Map llwybr
Map taith Dinas Oleu, Abermaw | © Crown copyright and database rights 2013 Ordnance Survey
Mwy yn agos i’r man hwn
Taith Rhaeadr Ddu a Choed Ganllwyd
Dilynwch y daith gylchol hon o’r Ganllwyd, trwy goed derw ac ar hyd Afon Gamlan, sy’n eich arwain at raeadr ddramatig Rhaeadr Ddu.
Taith Ystâd Dolmelynllyn
Dewch i weld y Rhaeadr Ddu fyrlymus ac adfeilion trawiadol gwaith aur Cefn Coch ar daith Ystâd Dolmelynllyn yn Ne Eryri.
Taith y Llyn Addurnol, Dolmelynllyn
Mwynhewch daith addas i gadeiriau olwyn a wnaiff i chi ymlacio o gwmpas y llyn a adferwyd yn Nolmelynllyn, sy’n wych i wylio bywyd gwyllt.
Cysylltwch
Ein partneriaid
Rydym wedi ymrwymo i bartneriaeth â Cotswold Outdoor i helpu pawb i wneud y gorau o'u hamser yn yr awyr agored yn y llefydd rydym yn gofalu amdanynt.
Pethau eraill o ddiddordeb i chi
Cerdded
Dewch i archwilio rhai o dirweddau harddaf y genedl ar lwybrau unig, traciau rhwydd a theithiau hygyrch. (Saesneg yn unig)
Cerdded yng Nghymru
Darganfyddwch dirweddau agored ysgubol, llwybrau arfordirol mwy hamddenol neu heiciau egnïol heriol. Rydym wedi creu rhestr o rai o’r llefydd gorau i gerdded yng Nghymru.
Cotswold Outdoor: Ein partner cerdded
Dysgwch am bartneriaeth barhaus yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol â Cotswold Outdoor. Dewch i ganfod sut maent yn ein helpu ni i ofalu am leoedd gwerthfawr a'r gostyngiadau arbennig sydd ar gael i gefnogwyr yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.
Cadw’n ddiogel yn lleoliadau’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol
Mae ambell risg yn dod law yn llaw ag ymweld â’r llefydd arbennig y mae’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn gofalu amdanynt, boed ar yr arfordir neu yng nghefn gwlad. Dysgwch sut i gadw’n ddiogel drwy gydol eich ymweliad.
Dilynwch y cod cefn gwlad
Helpwch ni i ofalu am leoliadau’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol drwy gadw at rai canllawiau syml yn ystod eich ymweliad a dilyn y Cod Cefn Gwlad.
Crwydro De Eryri
Crwydrwch drwy dirwedd garw anghysbell De Eryri. Mae’r coetir derw hynafol yn Nolmelynllyn a’r creigiau folcanig yng Nghregennan yn cynnig cynefin naturiol i amrywiaeth eang o fywyd gwyllt. Edrychwch yn ofalus o dan eich traed i chwilio am ffosiliau a chen prin ar draws y rhostir.
Ein dechreuadau yn Ninas Oleu
Dinas Oleu oedd y darn cyntaf o dir y byddem ni yn ei ddiogelu i bawb, am byth. Dysgwch pam bod Mrs Fanny Talbot wedi rhoi’r tir hwn i’w ddiogelu.
Teithiau cerdded arfordirol yng Nghymru
Darganfyddwch lwybrau cerdded gorau arfordir Cymru, gan fwynhau penrhynoedd prydferth, pentrefi cain, henebion cynhanesyddol a bywyd gwyllt godidog.