Ai Castell Penrhyn fydd y castell gwyrddaf yng Nghymru?

Ers mis Mehefin 2016 mae Castell Penrhyn wedi bod yn paratoi i ffarwelio am y tro olaf â’r hen system wresogi olew ac yn torri tir newydd gyda Phrosiect Ynni Biomas newydd.

Mae’r tîm wedi mynd ati i adeiladu cwt newydd i’r boeler a storfa ar gyfer y sglodion pren yn barod at ddyfodiad y system wresogi newydd fydd yn defnyddio tanwydd adnewyddadwy yn lle’r hen system olew i wresogi ’stafelloedd mawr y castell erbyn mis Medi 2016.

Penrhyn ydy plasty ola’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol i ddefnyddio tanwydd olew yn ei system wresogi felly bydd y prosiect hwn hefyd yn nodi diwedd systemau olew tebyg yn ein heiddo drwy Gymru gyfan.

Nid crochenwaith crand ac addurniadau cain ydy popeth. Weithiau mae’n rhaid i ni dorchi llewys a chael help y peiriannau trwm! Dyma’r gwaith yn dechrau ar osod y pibellau o’r boeler i fyny at system wresogi’r castell.
Y gwaith yn dechrau ar osod y pibellau o’r boeler i fyny at system wresogi’r castell.
Nid crochenwaith crand ac addurniadau cain ydy popeth. Weithiau mae’n rhaid i ni dorchi llewys a chael help y peiriannau trwm! Dyma’r gwaith yn dechrau ar osod y pibellau o’r boeler i fyny at system wresogi’r castell.

Elgan Roberts, Rheolwr y Prosiect Ynni Adnewyddadwy, sy’n egluro pam fod y prosiect hwn mor bwysig i’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol ac i Gastell Penrhyn:

" “Mae Castell Penrhyn yn lle enfawr, ein heiddo mwyaf yng Nghymru a’r drytaf ond dau i’w redeg yn yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol i gyd. Felly mae darganfod ffyrdd o wresogi sy’n effeithiol, yn garedig i’r amgylchedd ac yn costio llai yn hollbwysig i warchod yr eiddo i’r dyfodol."
- Elgan Roberts, Rheolwr y Prosiect Ynni Adnewyddadwy

Manteision ariannol

Elgan Roberts, Rheolwr y Prosiect Ynni Adnewyddadwy, sy’n egluro pam fod y prosiect hwn mor bwysig i’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol ac i Gastell Penrhyn:

“Bydd y prosiect yma’n amlwg yn well i’r amgylchedd, gan arbed 80 tunnell o allyriadau CO2 bob blwyddyn a chyfrannu at darged yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol o gael 50% o’i ynni o ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2020. Ond bydd hefyd o fantais ariannol uniongyrchol i’r eiddo drwy ddod â chostau rhedeg i lawr.

" Unwaith mae’r system [Biomas] yn mynd yn fyw fis Medi, mi fydd yr eiddo’n gallu rhoi’r arian sy’n cael ei arbed yn syth nôl i mewn i’w brif waith cadwraeth, sef edrych ar ôl y lle arbennig yma, am byth, i bawb! "
- Elgan Roberts, Rheolwr y Prosiect Ynni Adnewyddadwy

'Bydd y boeler yn defnyddio sglodion pren o ffynonellau lleol a’n coetiroedd ni ein hunain, yn unol â’n polisi rheoli coedwigoedd, i wresogi’r Castell.
 
Mae hyn i gyd yn rhan o brosiect mwy. Eisoes rydyn ni wedi gosod hanner acer o baneli solar, bron i 1,000 o fylbiau golau LED a 7000m2 o insiwleiddio yn y nenfwd dros y blynyddoedd diwethaf.

Yn ogystal ag arbed arian a lleihau allyriadau CO2  bydd y prosiect hwn yn lleihau’r peryglon sy’n deillio o storio olew drwy gael gwared â’r 4 tanc olew mawr sydd ar y safle ar hyn o bryd.
 

Y gwaith yn dechrau ar greu’r safle newydd ar gyfer boeler biomas Castell Penrhyn.
Y gwaith yn dechrau ar greu’r safle newydd ar gyfer boeler biomas Castell Penrhyn.
Y gwaith yn dechrau ar greu’r safle newydd ar gyfer boeler biomas Castell Penrhyn.

Amserlen gosod y boeler biomas

Gorffennaf

•    Adeiladu’r cwt i’r boeler â’r storfa sglodion pren newydd yn y maes parcio
•    Gwneud ffos a gosod y brif bibell i fyny at y castell

Awst

•    Gosod y boeler a’r cyfarpar yn yr adeilad newydd
•    Tynnu’r hen foeleri a gosod pibellau newydd yn y selerydd

Medi

•    Y sglodion pren cyntaf yn cyrraedd
•    Newid i’r system newydd a’i rhoi ar waith


Dechreuodd y prosiect fis Mehefin ac mae’r tîm yn gobeithio cynnal teithiau a threfnu sgyrsiau i ymwelwyr yn y dyfodol agos.