Gwaith cadwraeth ar wely bregus yn dechrau diolch i Wolfson Foundation

Yr Ystafell Wely Orau yn Erddig; enghraifft brin o wely ‘lit à duchesse’ sydd wedi goroesi.
Cyhoeddwyd : 25 Jul 2019 Diweddariad diwethaf : 15 Aug 2019

Os ydych wedi ymweld â'r tŷ yn ddiweddar, efallai eich bod wedi sylwi bod pethau yn edrych fymryn yn wahanol yn yr Ystafell Wely Orau. Ein hystafell, lle mae'r dodrefn a hyd yn oed y papur wal mor fregus a gwerthfawr nes y mae'n rhaid i ymwelwyr edrych i mewn i'r ystafell drwy flwch gwydr y tu mewn i'r drws - mesur a gyflwynwyd gan Amgueddfa Victoria ac Albert pan aethant ati i adfer y gwely yn ystod y chwe degau.

Roedd gwlâu mawreddog yn nodwedd o ystafelloedd gwely gorau mewn plastai, fel rheol yr ystafelloedd mwyaf trawiadol, a gedwid ar gyfer gwesteion arbennig ac aelodau o'r teulu brenhinol. Mae ein gwely godidog gyda'r ffabrig sidan gwreiddiol yn dyddio'n ôl i 1720 ac mae'r papur wal Tsieineaidd oddeutu dau gant a hanner oed. I'r perwyl hwn y mae'r tîm Tŷ a Chasgliadau wedi cymryd y camau cyntaf tuag at ailafael yn y gwaith cadwraeth arloesol a ymgymerwyd gan dîm Amgueddfa Victoria ac Albert dros 60 mlynedd yn ôl.

Yn ystod y gaeaf, dan arweiniad tîm cenedlaethol o arbenigwyr, aethom ati'n ofalus i ddechrau ar y gwaith llafurus o ddatgysylltu ac anfon rhan gyntaf y gwely i gael ei hadolygu yn Blickling, Stiwdio Cadwraeth Tecstilau'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn Norfolk. Roedd yr amser a'r gofal a gymerwyd i dynnu'r nenlen, neu'r canopi, oddi wrth ei gilydd, yn anhygoel, a dechrau'r broses yn unig yw hyn. 

Dywedodd y Rheolwr Tŷ a Chasgliadau, Graeme Clarke:

The team of conservators worked throughout the winter to establish the condition of this rare and special piece of furniture and we’re now investigating how best to go about protecting it for another 100 years.  One thing is clear, the bed is in a very fragile state and doing nothing is not an option!

“We are absolutely thrilled that The Wolfson Foundation has supported us at the start of our conservation journey to protect this very special piece of Welsh history. There is so much work to be done, all of which is going to take a lot of time and money.”

Visit Erddig's State Bedroom to see the bed's back panel of embroidered Chinese silk, bought by John Meller in 1720, carved and gilded gesso work by John Belchier
State Bedroom, state bed, detail of the back panel of embroidered Chinese silk, bought by John Meller in 1720, carved and gilded gesso work by John Belchier
Visit Erddig's State Bedroom to see the bed's back panel of embroidered Chinese silk, bought by John Meller in 1720, carved and gilded gesso work by John Belchier

Ar hyn o bryd bydd yr Ystafell Wely Orau yn aros fel y mae hi, 'yn waith ar y gweill', gan roi i ymwelwyr y cyfle i weld rhai o'r strwythurau a'r ffabrigau nad oedd i'w gweld cynt am y tro cyntaf.

Dywedodd Paul Ramsbottom, Prif Weithredwr Wolfson Foundation, “I am thrilled to be announcing this funding. We have worked hard to attract applications from across Wales, and to emphasise that we wish to fund great projects wherever they are located. The projects announced will, in a variety of ways, have a hugely beneficial impact on the lives of people in Wales.

We may have a London address, but we want to sound the message loud and clear: we warmly welcome applications from Wales.”

Yn fuan, bydd Graeme a'i dîm yn cael rhestr hir o waith sydd angen ei wneud i warchod y gwely a bydd y tîm yn gorfod blaenoriaethu'r gwaith mwyaf brys a phwysig yn gyntaf, fel y tyllau anferth yn llenni'r nenlen.

Dywedodd yr Ymgynghorydd Codi Arian, Amanda Pearson:

“We’re very grateful to the Wolfson Foundation, they understand how important it is to preserve Erddig’s very rare state bed for future generations to enjoy and they’ve given us a very big helping hand to start conserving it.

“But this is the very start, there is a very long list of to do’s which are going to cost a lot of time and money, so I’ll be working with the Erddig team to look at all our options over the coming months.”

 
Gall sefydliadau sy'n dymuno ymgeisio i Wolfson Foundation wirio eu cymhwystra yn www.wolfson.org.uk/funding